بیشتر بخوابم یا بیشتر کار کنم ؟

 مثل خیلی چیزهای دیگه زندگی ارزش خوابیدن رو وقتی می فهمیم که کمبودش رو احساس کنیم و متاسفانه این ماجرا برای 30 40 درصد بزرگسالان صحت داره و اونها از کمبود خواب رنج می برن.

اگرچه خیلی از شرایطی که باعث کم خوابیدن ما میشه از کنترلمون خارجن اما آمار نشون میده ماها خیلی هم به اهمیت و مزیت های خواب خوابیدن روی زندگی مون، مخصوصا کارمون محل ندادیم. ماجرا اونجا وخیم تر میشه که بدونیم آگاهی کلی در مورد ضررهای روانشناختی و جسمی کم خوابی خیلی پایینه و همین ماجرا ها که جلوی دوست آشنا با غرور از دیر خوابیدن و زود پاشدن هامون میگیم.

اما وقتی به دوراهی خوابیدن و کار کردن می رسیم؛ اونچه مهمه کیفیت در برابر کمیته. اگه میخوای تو زندگی و روابط، کار و تحصیل بهترین خودت رو نشون بدی نباید از هدیه ی یک خواب خوب شبانه جا بمونی : توجه متمرکز، هوشیاری بالاتر، توان تحمل بیشتر و از همه مهمتر یک ذهن مثبت. 

 مطمئنم که قبلا راجع بهش شنیده بودین اما بهترین راه برای درک ارزش خوابیدن بد نیست یکی دوتا درس نورولوژی بهتون بدم: 

مغز ما بدون خواب (کافی)

قبل همه اینها بهتره بهتون  بگم وقتی چرت می زنیم مغزمون چیکار میکنه : مطالعه های زیادی نشون داده وقتی که بقیه بدنمون میره تو حالت استندبای مغزمون خیلی آنلاین و هوشیاره . در طول خواب فعالیت اصلی مغزمون کاریه که دانشمندان بهش میگن : تخلیه زباله : یعنی از بین بردن سمومی که در طول روز بین نورون های شما بوجود میاد و روی عملکرد شناختی معلمولی  رو با حافظه بلند مدت و کوتاه مدت مرتبط می کنه. مغزمون این کار رو میکنه تا برای تجربه های جدید تر و مهم تر  جا باز کنه. مثل اتو دیلیت توی لپ تاپ که فایلای سطل آشغال رو پاک می کنه تا حافظه بیشتری  داشته باشید.
در طول خواب فعالیت اصلی مغزمون کاریه که دانشمندان بهش میگن : تخلیه زباله : یعنی از بین بردن سمومی که در طول روز بین نورون های شما بوجود میاد و روی عملکرد شناختی معلمولی  رو با حافظه بلند مدت و کوتاه مدت مرتبط می کنه. مغزمون این کار رو میکنه تا برای تجربه های جدید تر و مهم تر  جا باز کنه. مثل اتو دیلیت توی لپ تاپ که فایلای سطل آشغال رو پاک می کنه تا حافظه بیشتری  داشته باشید. این تخلیه زباله عامل مهمی برای کارکرد حافظه و یادگیری ماست همچنین تنظیم خلق  و هیجاناتمون هست. 

سونامی بد خوابی 

وقتی خیلی کم خواب بشی چه اتفاقی برای ذهنت، بدنت و کارت می افته: 

کارای ساده رو هم نمی تونی انجام بدی

بهم خوردن خواب شبانه عملکرد هیپوکامپ -مرکز  یادگیری و حافظه در مغز رو به فنا میده. هیپو (وقتی با هیپوکامپ صمیمی میشم بهش میگم هیپو) واسه اینکه از حافظه بلند مدت یا کوتاه مدتت  استفاده کنی خیلی مهمه. همچنین بهت کمک میکنه جهت یابی خوبی داشته باشی و بتونی راه خودت رو پیدا کنی (مثلا یه مطالعه تو لندن نشون داده که راننده تاکسی ها هیپو ی بزرگ تری دارن)

حافظه بلند مدت به فنا میره

خواب به مغزت اجازه میده از شر ضایعات خلاص بشه تو کوتاه مدت کم خوابی با IQ کم تر در ارتباطه و در بلند مدت با آلزایمز یک ارتباط هایی داشته (اینقدر مامانم گفت شبا زود بخواب کاش به حرفش گوش کرده بودم).

یه مطالعه عملی روی 86 نفر نشون داده کسایی که بیشتر میخوابن سرحال ترن، یادگیری شون بهتره و توانایی متمرکز نگه داشتن طولانی تری دارن و بی خود نیست آدم هایی که بیشتر حواسشون به خوابشونه احتمال صدمات مغزی کمتری دارن و دیرتر پیر میشن. 

هرچی کارت سخت تر و پیچیده تر باشه باید بیشتر یاد بگیری، دلیل بیاری و حل مسئله انجام بدی  یعنی به خواب بهتر و بیشتری احتیاج داری.

عصبی و بد اخلاق میشی

خلاصه بگم شبا که ما می خوابیم ملاتونین بیداره ( بصورت خیلی خلاصه تر بهتون بگم که ملاتونین روی تنظیم هیجانات و خلق مون تاثیرگذاره) بدن ما وقتی خوابالویم ملاتونین بیشتر تولید میکنه و صبحا که شارژ میشیم ملاتونین کمتر. همچنین ملاتونین روی تغییرات خلقی ما هم تاثیر گذاره. معمولا وقتی این اتفاق می افته که وقت خوابمونه اما بهش کم محلی می کنیم و بیدار می مونیم.

وقتی کم خوابی  ما رو بدخلق و عصبی و زود رنج میکنه و احتمالا اطرافیانت هم متوجه می شن  این اتفاق واسه این می افته که  ملاتونین داره روی یه بخش دیگه ی مغزت به اسم آمیگدال تاثیر میگذاره. آمی (دوباره باهاش صمیمی شدم و به آمیگدال گفتم آمی) مثله یه رادار عمل می کنه و مشخص می کنه ما یه تجربه مثبت داریم (مثلا احساس امنیت می کنم) یا یک تجربه منفی (چقدر مضطربم و ترسیدم).

اضطراب،خشم و تصمیم گیری های تکانشی ات بخاطر فعالیت آمیگدال هست. هر تغییری که در طول شب روی این بخش مغز اتفاق بیافته،  اثرش صبح روی رفتارت مشخص میشه بعلاوه میزان اینکه چقدر میتونی بقیه رو تحمل کنی با باهاشون همدردی کنی. 

احساسات منفی بیشتری رو تجربه می کنی

احساسات منفی مثل ترس یا اضطراب توی خواب هم دست از سرت بر نمیداره و ممکنه خودشون رو به شکل کابوس وخواب های ترسناک نشون بدن. و چون بخاطر کمبود خواب بیشتر تحریک پذیر و آزرده خاطر می شی ممکنه در نهایت تو یه چرخه معیوب گیر بیفتیی خواب بد روحیه ات رو بی ثبات می کنه و خوابت رو به شکل کابوس مختل می کنه

گند می زنی به روابط شخصیت

کمبود خواب ممکنه روابط شخصی و عاطفیت رو بخطر بندازه. بیشتر بزرگترا باشریک زندگی شون تو یه تخت می خوابن وقتی شرایط بالا رو داشته باشین نه فقط زندگی وشغل خودت رو به خطر میندازی بلکه اینجا پای یه نفر دیگه ام وسطه. 

جای تعجب نیست بین خواب مناسب و رابطه عاطفی رابطه متقابلی وجود داره: بودن تو یه رابطه عاطفی شادتر باعث میشه بهتر بخوابی و خواب بهتر هم رابطه ات رو  بهتر می کنه. 

با وجود همه این تحقیقات و شواهد  بازم همکارات با افتخار از اینکه چقدر کم خوابیدن حرف میزنن انگار اینجوری خفن تر به نظر می رسن. اگه اینجوری شد یادت باشه علم یه چیز دیگه میگه.

منبع این مقاله : سایت HBR
https://hbr.org/2020/06/how-to-overcome-your-fear-of-making-mistakes

هرچی به مغزت فضای آروم تری بدی با زمان بیشتر، وقتی بیداری تیز تر و خوشحال تر و سلامت تری